Ξυδάκης για την ανασκαφή στην Αμφίπολη: «Είναι ένα Χόλιγουντ, κάποιος σπουδαίος ήταν θαμμένος μέσα»

Τι ακριβώς συμβαίνει με την Aμφίπολη; Κάνατε κάποιες δηλώσεις στη Βουλή ότι κινδυνεύει εάν δεν γίνουν έργα άμεσα.

Πρέπει να προστατευτεί. Εκεί ήταν ένας λόφος με χώμα. Κάτω από το Λόφο ήταν το μνημείο – πρέπει υποστυλωθεί και να διαμορφωθεί ο λόφος έτσι ώστε να αντέξει επιχωματώσεις ενώ πρέπει να γίνουν αποστραγγιστικά έργα. Το έργο της αναστήλωσης μπορεί να είναι το ίδιο και περισσότερο σημαντικό με το έργο της ανασκαφής. Αν δεν υποστυλώσεις το έργο το έχασες, γιατί δημιουργούνται ζημιές που είναι αδύνατον να φτιάξει κανείς. Αυτό που λένε οι αρχαιολόγοι είναι ότι «κάθε ανασκαφή είναι καταστροφή», διότι το βγάζεις από την ησυχία του,τον ύπνο του και ασκείς μια βία, το αποκαλύπτεις. Πολλά σωζόμενα πράγματα μέσα σε συνθήκες θαψίματος και ξηρασίας σώζονται – αντίθετα μόλις έρθουν σε επαφή με την ατμόσφαιρα καίγονται, χάνονται. Μετά τη «βία» της ανασκαφής τώρα πρέπει να δώσουμε τη φροντίδα της αναστήλωσης.

Πόσα χρήματα θα χρειαστούν γι’ αυτό;

Η ανασκαφή έχει κοστίσει πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ και ψάχνουμε να βρούμε το ακριβές ποσό. Ωστόσο υπήρξαν κάποιες χορηγίες, κάποια χρήματα της περιφέρειας, κονδύλια του Υπουργείου ενώ είναι εν εξελίξει χρηματοδοτήσεις κάποιων ερευνών και μελετών. Για την αναστήλωση εκκρεμεί ένας πλήρης προϋπολογισμός. Θα γίνει μια διασωστική μελέτη και θα δούμε πόσο θα κοστίσει.

Άλλες ανασκαφές δεν θα γίνουν.

Όχι, η πρώτη φάση έχει ολοκληρωθεί έτσι κι αλλιώς.

Δεν πρέπει η κα Περιστέρη να κάνεις κάποιες ανακοινώσεις;

Ναι, βάσει του αρχαιολογικού νόμου, μέσα σε εννιά μήνες από την ολοκλήρωση του ανασκαφικού κύκλου πρέπει να ανακοινώσει τι έχει βρει. Τρέχει ο χρόνος, οπότε μέχρι το φθινόπωρο θα πρέπει να κάνει μια πλήρη ανακοίνωση. Αυτή είναι η υποχρέωση της βάσει του νόμου. Ότι έχει βρει, μελετήσει, τις περιγραφές της, τα συμπεράσματά της, ότι υλικό υπήρχε, να το παρουσιάσει.

Υπάρχει περίπτωση να μάθουμε κάτι καινούριο;

Δεν το ξέρω. Υπάρχει ένα μεγάλο υλικό που μελετάει, το περισσότερο φυλάσσεται στο Μουσείο Αμφιπόλεως – εκεί γίνεται η μελέτη και η συντήρηση. Εικάζω ότι οι πιο πολλές πληροφορίες για τη χρονολόγηση και τη σύνθεση ενός αφηγήματος για το Μουσείο θα προκύψουν από τη μελέτη της κεραμικής. Επειδή ο τάφος είναι άγρια συλημένος, ότι ευρήματα βρούνε θα βγούνε από ‘κει. Η κεραμική συνήθως δεν αποσπάται οπότε μας δίνει πολύτιμες πληροφορίες. Μπορεί να μην είναι υψηλής αισθητικής η εκθεσιακής αξίας ωστόσο δίνει τις καλύτερες πληροφορίες για τις χρονολογήσεις.

Υπάρχουν ακόμα πολλές προσδοκίες σε σχέση με την Αμφίπολη. Ο κόσμος περιμένει μια αποκάλυψη.

Νομίζω τα περισσότερα έχουν αποκαλυφθεί. Πιστεύω ότι ο πυρήνας είναι αυτό που ήδη ξέραμε, αυτή η περιοχή της Αμφιπόλεως είναι μια περιοχή με εξαιρετικό φυσικό πλούτο, ποταμίσιους δρόμους, κάμπους, ήταν μάλιστα ένα κέντρο στρατηγικό στους καιρούς των Μακεδόνων και των Ρωμαίων. Ξέρουμε επίσης ότι υπάρχουν πολλά σημεία που πρόκειται να γίνουν ανασκαφές στο μέλλον, όπως επίσης γνωρίζουμε ότι έχει αποκαλυφθεί το Γυμνάσιο από τον Λαζαρίδη, που έσκαβε εκεί για δεκαετίες ολόκληρες. Εκεί υπάρχει ένα θέατρο (μέσα στο χώρο του Γυμνασίου) με παλαίστρες και ιερά. Υπάρχει, επίσης, ο Λέων της Αμφιπόλεως και το Μουσείο που έχει συγκεντρώσει πολλά κτερίσματα από την εποχή του λίθου μέχρι τα υστεροβυζαντινά χρόνια.

Γιατί πιστεύετε ότι ο κόσμος πίστεψε τόσο πολύ εθνικά σε αυτό το πράγμα;

Είναι ιστορικοί οι λόγοι. Η Μακεδονία έχει πάρα πολύ σύντομη ανασκαφική ιστορία, ουσιαστικά μετά τη δεκαετία του ’60. Η πρώτη σημαντική ανακάλυψη ήταν ο τάφος του Φίλιππου με τον Ανδρόνικο. Στη Νότια Ελλάδα η ανασκαφική δράση ξεκίνησε στα μέσα του 19ου αιώνα. Μετρά μόλις 50 χρόνια ζωής η αρχαιολογική ιστορία της Μακεδονίας και είναι γεμάτη θησαυρούς που πρέπει να ανακαλυφτούν. Το άλλο θέμα, νομίζω, είναι η λαχτάρα ώστε να αποκαλυφθεί συμπαγής η ιστορική συνέχεια – μερικές φορές είναι θεμιτό αλλά κάποιες φορές εμπεριέχει μια δόση υπερβολής. Εγώ λέω για την Αμφίπολη, που την είδα και είναι κάτι καταπληκτικό, ένα Χόλιγουντ, χρειάζεται να ξέρουμε ποιος ήταν θαμμένος μέσα ; Ήταν κάποιος άρχοντας, κάποιος σπουδαίος. Σε 20-30 χρόνια μπορεί να συγκροτηθεί η ιστορική αφήγηση από άλλες ψηφίδες. Και αυτό που έχουμε βρει πάντως είναι καταπληκτικό. Νομίζω μερικές φορές γίνεται μια κατάχρηση για ψηφοθηρικούς λόγους ενώ υπάρχει και μία αδηφαγία από τα ΜΜΕ.

Εδώ υπάρχει και μια «σελέμπριτι αρχαιολογία»

Ναι, ότι υπάρχει κάποιος διάσημος. Στην αρχή ήταν ο Αλέξανδρος, μετά η σύζυγος του, ύστερα βρήκαμε το τάφο του μικρανιψιού του. Κάποιος είναι, δεν έχει σημασία.

seleo.gr