Λαγόψαρα: Το επικίνδυνο είδος και στον Στρυμονικό κόλπο

Ανησυχία προκαλούν το τελευταίο διάστημα τα συχνά περιστατικά εμφάνισης των λαγόψαρων στη Βόρεια Ελλάδα. Ειδικότερα, υπάρχουν καταγραφές του εισβολικού και επικίνδυνου είδους στον Στρυμονικό Κόλπο, στην περιοχή του Πλαταμώνα και στην Καβάλα.

Ο τοξικός «επισκέπτης» κατάφερε να επιβιώσει στις ελληνικές θάλασσες και μάλιστα, πλέον, αναπτύσσεται µε ραγδαίους ρυθµούς διότι δεν έχει κανέναν φυσικό εχθρό-ανταγωνιστή.

O ιδιαίτερα επικίνδυνος «εισβολέας», που ως λεσσεψιανός μετανάστης ήρθε στα νερά της ανατολικής Μεσογείου προερχόμενος από τον Ινδικό Ωκεανό και την Ερυθρά Θάλασσα, ανησυχεί ιδιαίτερα τους επιστήμονες και αποτελεί τον χειρότερο εφιάλτη για τους παράκτιους ψαράδες. Μεγάλο πρόβλημα αποτελεί και η άγνοια των κατοίκων, που δεν γνωρίζουν την επικινδυνότητα από την βρώση του.

Από πού ήρθε

O Λαγοκέφαλος αποτελεί ένα τροπικό είδος ψαριού το οποίο έχει εισέλθει στη Μεσόγειο από τη διώρυγα του Σουέζ. Η πρώτη επιστημονική καταγραφή του στις ελληνικές θάλασσες έγινε το 2005 από επιστήμονες του ΕΛΚΕΘΕ στην Κρήτη.

Αντίθετα με άλλα εισβολικά είδη ψαριών που είναι αρκετά κοινά στo Ν. Αιγαίο και είναι βρώσιμα (π.χ γερμανοί), η κατανάλωση του λαγοκέφαλου είναι επικίνδυνη, αφού οι ιστοί του περιέχουν την τετροδοντοξίνη, μια νευροπαραλυτική ουσία που μπορεί να προκαλέσει ακόμη και τον θάνατο. Για αυτό τον λόγο απαγορεύεται η κατανάλωση και οι εκφορτώσεις λαγοκέφαλου. Ακόμη, επιβάλλεται ιδιαίτερη προσοχή από τους ψαράδες στην επαφή μαζί του σε περίπτωση τυχαίας αλίευσης.

Η εισβολή του έχει επηρεάσει ιδιαίτερα την αλιεία, σε πολλές περιοχές του Αιγαίου και Ιονίου για αυτό είναι απαραίτητη η συνεχής παρακολούθηση της κατάστασης προκειμένου να εκτιμηθούν οι δυνατότητες λήψης συγκεκριμένων μέτρων.

Επίσης, στοιχεία από τις πρώτες τοξικολογικές αναλύσεις δειγμάτων που συλλέχθηκαν, δείχνουν αυξημένη τοξικότητα σε εσωτερικά όργανα (σπλάχνα, γονάδες, κλπ), κυρίως σε μεγάλα ψάρια, και σε ορισμένες περιπτώσεις παρουσιάζεται τοξικότητα ακόμη και στη σάρκα τους.

Πώς μοιάζει

Το σώµα του λαγοκέφαλου είναι µακρόστενο, συµπιεσµένο πλευρικά και µε κάπως φουσκωτή κοιλιά, ενώ δεν έχει καθόλου λέπια. Το χρώµα του είναι σκούρο καφετί µε µαύρο στη ράχη, τα πλευρά του έντονα ασηµί, ενώ η κοιλιά του έχει λευκό χρώµα. Το µέγεθος του ψαριού στις ελληνικές θάλασσες, κυµαίνεται από λίγα γραµµάρια, µέχρι και πάνω από 8 κιλά.

Το είδος Lagocephalus sceleratus της οικογένειας Tetraodontidae προέρχεται από την Ερυθρά Θάλασσα και, σύµφωνα µε τους επιστήµονες, η αύξηση της θερµοκρασίας των θαλασσών λόγω των κλιµατικών αλλαγών, δηµιούργησε ευνοϊκές συνθήκες για τη µετανάστευσή του από τις θερµότερες θαλάσσιες περιοχές προς τα νερά µας. Ο λόγος για τον οποίον οι περισσότερες καταγραφές του είδους έχουν γίνει στη νότια Ελλάδα, οφείλεται στο ότι το κρύο νερό αποτρέπει τους λαγοκέφαλους να κινηθούν προς τις Βορειότερες περιοχές της χώρας µας.

Παρ’ όλα αυτά, όπως εξηγεί στη Greenagenda.gr ο Γιάννης Γιόβος, ερευνητής της iSea, «το τελευταίο τρίμηνο έχουμε αρκετές καταγραφές λαγόψαρων στη Βόρεια Ελλάδα». «Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε ότι θα εμφανιστούν και στην Αλεξανδρούπολη», προειδοποιεί.

Είδη λαγοκέφαλου στην Ελλάδα

Στις ελληνικές θάλασσες έχουν εντοπιστεί τρία είδη του γένους Lagocephalus που όλα αποκαλούνται με το κοινό όνομα λαγοκέφαλος. Τα είδη αυτά είναι:

Α) Lagocephalus sceleratus

Β) Lagocephalus suezensis

Γ) Lagocephalus spadiceus

Σε αρκετές περιπτώσεις και το είδος Sphoeroides pachygaster αναφέρεται συχνά ως λαγοκέφαλος.

greenagenda.gr

του Νίκου Αβουκάτου

Πηγή φωτογραφιών: Theodoros Ratzonis/Facebook