Ο νεκρός που θα δώσει το φιλί της ζωής
Στρυμονικός Κόλπος
Ο Τύμβος στο Λόφο Καστά και ο νεκρός – μυστήριο που θα αλλάξουν ριζικά το πρόσωπο της περιοχής. Ποια τα χωριά που παραμένουν ακόμα στο “πολιτισμικό σκοτάδι”; Η ανάπτυξη, τα ξενοδοχειακά ανοίγματα και ο “τζόγος” με χιλιάδες στρέμματα.
Τα στοιχήματα δίνουν και παίρνουν. Στα καφενεία της Αμφίπολης, Νέας Μεσολακκιάς, Παλαιοκώμης, Νέων Κερδυλίων και Νέας Φυλής Σερρών, ελάχιστοι πλέον μιλούν για μπάλα ή πολιτική. Τις συζητήσεις μονοπωλεί ο Τύμβος Καστά και το περιεχόμενο – μυστήριο. Και όσο η αρχαιολογική σκαπάνη αποκαλύπτει τα μυστικά που κρύβουν οι Σφίγγες και οι Καρυάτιδες, τόσο οι ντόπιοι των ορεινών χωριών τρίβουν τα χέρια τους στη σκέψη της «επέλασης» της ανάπτυξης που άργησε να έρθει στα χωριά τους όχι μία μέρα, αλλά «μερικές δεκαετίες». Οικόπεδα και καλλιεργήσιμα στρέμματα προχωρούν σε ανατίμηση της αρχικής αντικειμενικής τους αξίας κατά περίπου 1.500%, μόνιμοι κάτοικοι στρέφονται σε τουριστικά ανοίγματα, ενώ πωλητήρια και ενοικιαστήρια τοιχοκολλήθηκαν ξανά σε πάσης φύσεως ακίνητα, ελπίζοντας σε μία νέα εποχή για την οικονομία του τόπου.
«Δέκα στρέμματα γης (ποτιστικά ή μη) που πωλούνταν προς 10.000 – 15.000 ευρώ, τώρα ακούς ότι μπορεί να φτάσουν στα 250.000 ευρώ», ενημερώνουν οι γεωπόνοι – εκτιμητές της Σκοτούσσας Σερρών. «Η περιοχή είναι χαρισματική εδαφολογικά και εξαιρετικά γόνιμη, αφού απέχει 10 χιλιόμετρα από την παραλία. Εδώ καλλιεργούνται κυρίως αμπέλια ή σιτηρά και στρεμματικά η περιοχή είχε ανέκαθεν υψηλές αποδόσεις. Πόσο μάλλον τώρα, που είναι και η πόλη των ημερών. Μένει βέβαια να δούμε ποιος είναι ο φιλοξενούμενος του τάφου, όπου και εκεί θα καθοριστεί η τελική αξία των χωραφιών γύρω από τον Τύμβο. Τώρα μιλάμε μόνο με εκτιμήσεις», αναφέρει ο γεωπόνος Κωνσταντίνος Κεχαγιάς.
Η Ανάσταση που άργησε μια… μέρα
«Ήταν μία πεθαμένη περιοχή που τώρα αναστήθηκε. Έγινε ξαφνικά ένα μπαμ και τώρα τούς έπιασε όλους πυρετός για το πώς θα εκμεταλλευτούν την ευκαιρία. Είναι σίγουρο ότι αγρότες θα μοσχοπουλήσουν στρέμματα και σίγουρα, αναμένουμε ξένους επενδυτές στα χωριά μας. Βέβαια όλα εξαρτώνται και από το πόσα στρέμματα θα δεσμεύσει το κράτος για απαλλοτρίωση. Γιατί είναι σίγουρο ότι όσοι διαθέτουν 200 – 300 στρέμματα δίπλα στον Τύμβο, ίσως βγουν οι χαμένοι της υπόθεσης, καθώς θα αναγκαστούν να τα δώσουν προς 10.000 ευρώ/στρέμμα, όσο δηλαδή και η πραγματική αντικειμενική τους αξία. Όσοι ιδιοκτήτες έχουν στρέμματα έξω από την ακτίνα των 5 – 6 χιλιομέτρων, είναι εύλογο να πουλήσουν γη σε ό, τι τιμή θελήσουν», παραδέχονται εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης του δήμου Αμφίπολης.
Η αγροτική περιοχή με τις ελάχιστες έως μηδαμινές ξενοδοχειακές μονάδες και χώρους αναψυχής και ο δεύτερος μεγαλύτερος αγροτικός κάμπος στην Ελλάδα – μετά τον Θεσσαλικό – με το ένα εκατομμύριο στρέμματα καλλιεργήσιμης γης παίρνει σταδιακά τη λάμψη που προσδίδει η πρόσφατη αρχαιολογική ανακάλυψη. Αμφίπολη, Παλαιοκώμη, Δραβήσκος, Μαυροθάλασσα και άλλα μικρά χωριά πέριξ του σπάνιου ταφικού μνημείου ζούσαν μέχρι πρότινος από την παραγωγή της γης, σιτηρά, ελιές, αμπέλια και βαμβάκι, ενώ όπως παραδέχονται οι κάτοικοι των αραιοκατοικημένων χωριών, ποτέ η πατρίδα τους δεν αποτελούσε τουριστικό προορισμό.
Στην Αμφίπολη των 400 κατοίκων λειτουργούν 3-4 παραδοσιακά καταλύματα που «αντέχουν» να φιλοξενήσουν το πολύ 70 άτομα, ενώ το ένα και μοναδικό εν λειτουργία καφενείο, έχει τα τελευταία χρόνια θαμώνες τους μετρημένους στα δάχτυλα, ηλικιωμένους του χωριού. «Η νεολαία φθίνει. Ένα αγροτικό χωριό με μηδαμινές ανέσεις και τίποτα απολύτως τριγύρω, πώς μπορεί να τους κρατήσει άλλωστε;», συμπληρώνει ο 60χρονος κ. Γιώργος που τα τελευταία χρόνια ζει στην Αμφίπολη και οι μοναδικές του μετακινήσεις φτάνουν το πολύ μέχρι το κέντρο της Δράμας και των Σερρών.
«Αν προσέξεις στο χάρτη, γύρω από το σημείο του Λόφου Καστά, δεν υπάρχει τίποτα. Μόνο αμπέλια. Και όσοι δημοσιογράφοι έρχονται για να θαυμάσουν από απόσταση 2 χιλιομέτρων τον Τύμβο, δεν μένουν εδώ, αλλά στο παραλιακό μέτωπο Οφρυνίου και τα χωριά Ασπροβάλτα ή Βρασνά. Υπάρχουν και άλλοι βέβαια, που προτιμούν να μετακινούνται μέσω Εγνατίας Οδού σε Θεσσαλονίκη ή Καβάλα, εφόσον πλέον οι αποστάσεις δεν ξεπερνούν τα 40 με 50 λεπτά», συνεχίζει.
Την ίδια στιγμή, όπως μας εξηγούν από το Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο Σερρών, ο τουρισμός για τους ορεινούς δήμους – ιδίως της Αμφίπολης και της Μεσολακκιάς – παρέμενε μέχρι πριν από δύο μήνες άγνωστη λέξη. Ακόμα και η παραλία Οφρυνίου ποτέ δεν έσφυζε από αλλοδαπό τουρισμό. «Απλά, κάθε καλοκαίρι συγκεντρώνει 20.000 – 30.000 Σερραίους και Δραμινούς που διατηρούν εξοχικά και κάνουν τα μπάνια τους. Διαφορετικά, οι περιοχές περιμετρικά του Στρυμονικού Κόλπου έχουν το χειμώνα 2.000 κατοίκους. Εκεί λειτουργούν 4 μεγάλα ξενοδοχεία χωρητικότητας 200 – 250 ατόμων και άλλες 1.000 περίπου μη οργανωμένες κλίνες που ανήκουν σε μικροιδιώτες. Για παράδειγμα, στο χωριό Νέα Κερδύλια, 4 μεζονέτες νοικιάζονται με τη σεζόν που συγκεκριμένα στα μέρη μας έχει διάρκεια τριών μηνών (Ιούλιος – Σεπτέμβριος). Το καλοκαίρι οι τιμές των δωματίων νοικιάζονται προς 25 – 40 ευρώ τη βραδιά περίπου», αναφέρει ο γενικός γραμματέας του Εμποροβιομηχανικού Επιμελητηρίου του νομού, Γιάννης Κίρπιτσας.
Ωστόσο, όπως σημειώνει ο δήμαρχος της Αμφίπολης, Κωνσταντίνος Μελίτος το κλίμα της αναπτυξιακής δυσπραγίας αναστρέφεται. «Υπάρχει κινητικότητα. Οι ντόπιοι κοιτάζουν μακροπρόθεσμα και σκέφτονται πώς μπορεί να αποτελέσει ο τόπος τους πόλο παγκόσμιας πολιτιστικής έλξης. Φανταστείτε ότι την Αμφίπολη που δεν την ήξερε κανείς, σε ένα δίμηνο την ξέρει όλη η υφήλιος».
Οι επιφυλακτικές φωνές και η ανεκμετάλλευτη Βεργίνα
Σε διαφορετικά μήκη κύματος ωστόσο, κινείται η άποψη του διευθυντή στο τμήμα Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Σερρών, Χρήστου Λαγούδα.
«Από πληροφορίες που έχω συλλέξει δεν υπάρχει ακόμη διαφορά στις τιμές αγοραπωλησιών ακινήτων στην περιοχή της Αμφίπολης. Και όπως είναι λογικό, δεν πουλάει κανείς αυτή τη στιγμή και μέχρι τις τελικές ανακαλύψεις», ενώ υμπληρώνει ότι: «Όσον αφορά την ανάπτυξη της περιοχής, χρειάζεται ιδιαίτερη οργάνωση και σχεδιασμός, ώστε να συνδυαστεί με τα αξιοθέατα της ευρύτερης περιοχής και την δημιουργία κατάλληλων υποδομών. Αν συγκρίνουμε το Λόφο Καστά με την περίπτωση της Βεργίνας, θα μπορέσετε να καταλάβετε τι εννοώ. Εκεί η περιοχή δεν αναπτύχθηκε καθόλου. Άρα, χρειάζεται να ασχοληθούν σοβαρά άτομα που γνωρίζουν από τουρισμό, οργάνωση, σχεδιασμό, τουριστικό marketing κ.α. ώστε να έχουμε θετικά αποτελέσματα για την τοπική οικονομία και κοινωνία (οικονομική ανάπτυξη περιοχής, προστασία του περιβάλλοντος, θέσεις εργασίας, κ.α.).».
Και δεν είναι ο μόνος που εμμένει σε μία ορθή τουριστική ανάπλαση. «Στην περιοχή δεν ερχόταν ούτε οι Σερραίοι για καφέ. Γιατί πολύ απλά, δεν υπήρχε τίποτα να δεις. Και προς το παρόν, στις γύρω περιοχές διανυκτερεύουν περίπου 70 – 80 δημοσιογράφοι, Όμως φανταστείτε, τι θα γίνει όταν θα αποκαλυφθεί η ταυτότητα του νεκρού. Πρέπει να οργανωθούμε σωστά απέναντι σε αυτό που έρχεται. Ίσως πιο ωφελημένη από την αρχαιολογική ανακάλυψη βγει η Θεσσαλονίκη, καθώς έχει τις κατάλληλες υποδομές, αεροδρόμιο και καλή συγκοινωνία για να «αντέξει» στρατιές τουριστών. Και ίσως εδώ απλά έρχονται για να ρίχνουν μία ματιά στον Τύμβο και να φεύγουν. Όχι για να διανυκτερεύουν. Ή ίσως εντάξουν την Αμφίπολη σε ένα πακέτο περιήγησης. Σε αυτή την περίπτωση, πιο κερδισμένα θα αναδειχθούν τα κατά τόπους τουριστικά πρακτορεία που θα κάνουν κρατήσεις σε πακέτα διαδρομών. Αλλά και πάλι σε ποια διαδρομή να ενταχθεί η Αμφίπολη; Ο τάφος του Φιλίππου στη Βεργίνα απέχει 200 χιλιόμετρα από εδώ και εκτός από εξαιρετικά Σπήλαια, λίμνες και το μουσείο της Αμφίπολης, δεν έχουμε κάτι άλλο να επιδείξουμε σε κοντινή απόσταση», λένε μέλη της ΟΤΑ και εύχονται το δικό τους μνημείο να μην μείνει στα χαρτιά ενός «ξεχασμένου business plan» του υπουργείου Ανάπτυξης. «Αν και θα περάσει ένας χρόνος για να γίνει επισκέψιμος ο Τύμβος, πιστεύω να μην αφήσουμε καμία ευκαιρία να πάει χαμένη, όπως έγινε και στη Βεργίνα», καταλήγουν ομόφωνα.