Το παράξενο Πάρκο Μνήμης της Εγνατίας οδού στο ύψος της Ρεντίνας (Φωτο)
Οδηγώντας από τη Θεσσαλονίκη προς την Καβάλα -όχι μέσω της παλιάς εθνικής οδού, αλλά μέσω της Εγνατίας Οδού, έχοντας δηλαδή «τις λίμνες στα δεξιά σου»- είναι αδύνατο να μην το προσέξεις.
Στο ύψος της Ρεντίνας, στην επάνω πλευρά της εθνικής οδού, βρίσκεται σήμερα το πιο αινιγματικό σημείο στον οδικό χάρτη. Σε μία έκταση περίπου δυόμιση στρεμμάτων είναι στημένα δεκάδες «εκκλησάκια», μικρά ή μεγαλύτερα, σαν αυτά που τοποθετούνται συνήθως εκεί όπου σκοτώθηκαν άνθρωποι σε τροχαία δυστυχήματα.
Μία μεγάλη πινακίδα γράφει «Πάρκο Μνήμης» κι έπειτα, αν παρατηρήσουμε τις παράδοξες αυτές κατασκευές στη μέση του πουθενά της ανερμάτιστης ελληνικής επαρχίας, θα διαβάσουμε ότι κάποια είναι αφιερωμένα στη μνήμη συγκεκριμένων ανθρώπων, άλλα στην Παναγία ή σε κάποιον φύλακα άγγελο.
Τα εκκλησάκια είναι πολύχρωμα και ακανόνιστα στο σχήμα, όλα μεταξύ τους διαφορετικά, με φράσεις σκαλισμένες επάνω τους, όπως «Λένγκω Μάννα», «Το Άρρητο», «Μετά τα Φυσικά» κ.ά. Κάποια είναι κατασκευασμένα από τσιμέντο και οικοδομικά υλικά, άλλα από κομμάτια σιδήρου ή ανακυκλώσιμα υλικά, ενώ στον ίδιο χώρο υπάρχουν σκόρπια πήλινα ομοιώματα ανθρώπων, ακόμη και ζώων. Το «Πάρκο Μνήμης» δεν είναι περιφραγμένο ούτε έχει είσοδο κι επίσης δεν υπάρχει φαινομενικά τουλάχιστον μια ενιαία θεματολογία ή έστω μια προφανής εξήγηση.
Όχι εύκολα, βρήκα στο τηλέφωνο τον άνθρωπο που έστησε όλα αυτά. «Ξεκίνησα γύρω στο 2006 και μόλις ολοκλήρωσα το έργο. Το έκανα για να αναδείξω τον τόπο μου, για τους περαστικούς οδηγούς και τους διαβάτες», μου είπε ο Δημήτρης Πέλλιος, ένας ευγενικός άνδρας στην άλλη άκρη της γραμμής. Ο ίδιος κατάγεται από το γειτονικό χωριό της Βόλβης.
Η έκταση είναι ιδιωτική, μάλιστα ένα μέρος του αγροτεμαχίου του κόπηκε από την Εγνατία Οδό. «Οδηγώντας από τα περίχωρα της Θεσσαλονίκης, όπου κατοικώ, μέτρησα ως τον Άγιο Βασίλειο τουλάχιστον 65 εκκλησάκια δίπλα στον δρόμο. Κι όλα ήταν ίδια, είτε φτιαγμένα με ένα μεταλλικό κουτί πάνω σε πάσσαλο είτε μια τσιμεντένια προκάτ κατασκευή. Η αρχική ιδέα ήταν ότι δεν τιμούσαν κανέναν αυτά τα πανομοιότυπα προσκυνητάρια. Και μιλώ ανεξαρτήτως της θρησκευτικής πίστης ή των μεταφυσικών ζητημάτων. Άρχισα τότε να κατασκευάζω μικρά μνημεία με φθηνά οικοδομικά ή ανακυκλώσιμα υλικά, με μάρμαρα που έφτιαξα μόνος μου, με τσιμέντα και χρώματα που άντεχε η τσέπη μου».
Στην αλλόκοτη ελληνική επαρχία, όλα αυτά τα μνημεία είναι πράγματι αφιερωμένα σε ανθρώπους που υπήρξαν εν ζωή; «Ναι, αναφέρονται σε απλούς καθημερινούς ανθρώπους, τίμιους και με καλό όνομα. Επίσης όμως, έφτιαξα ένα μνημείο για τους Πόντιους, άλλο για τους Βλάχους, ένα ακόμη για τα θύματα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κάποιο αφιερωμένο στους γονείς μου.
Ορισμένα είναι μικρά και άλλα πάλι μεγαλύτερα. Ένα για παράδειγμα έχει ύψος 7,5 μέτρα, υπάρχει μεγάλη ποικιλομορφία. Συνολικά, κατασκεύασα και έστησα περίπου 45 μνημεία στην συγκεκριμένη έκταση», είπε ο κ. Πέλλιος. Και σημείωσε: «Δεν είναι μνήματα, αλλά μία σύνθεση μνημείων που κάνουν το Πάρκο Μνήμης, με σκοπό να διασωθεί η καλή μνήμη των καλών ανθρώπων από τη λήθη. Με εικαστική προσέγγιση και σπονδυλωτά θέματα. Μάλιστα, σε ορισμένες κατασκευές χρησιμοποίησα σύμβολα, όπως τον ήλιο της δικαιοσύνης, που σήμερα έχουμε φθάσει να τον οικειοποιούνται φασίστες και βάνδαλοι. Αυτή είναι η μισή αλήθεια. Την άλλη μισή θα τη δει χωριστά ο κάθε επισκέπτης που θα περπατήσει στον χώρο και θα διαβάσει τις επιγραφές και τα μηνύματα».
Ο κ. Πέλλιος είναι συνταξιούχος διοικητικός υπάλληλος του Υπουργείο Πολιτισμού, έχοντας για πολλά χρόνια εργαστεί σε σπουδαία και φορτισμένα πολιτιστικά μνημεία της Θεσσαλονίκης, όπως τη Ροτόντα και το Επταπύργιο. Τον ρώτησα πώς τον αντιμετωπίζουν οι συγχωριανοί του, για να απαντήσει περιφραστικά ότι ακόμη και ο Χριστός κυνηγήθηκε στον τόπο του. Ποιο ήταν το χειρότερο πράγμα που άκουσε για τις κατασκευές του; «Μια φορά ένας οδηγός κοντοστάθηκε και με ρώτησε αν έγινε πολύνεκρο τροχαίο στο σημείο, γι’ αυτό και τόσα μνημεία. Αυτό με στεναχώρησε και τότε έφτιαξα τη μεγάλη πινακίδα που γράφει “Πάρκο Μνήμης”». Και ποιο ήταν το καλύτερο πράγμα που άκουσε; «Μια φορά, ένας συγχωριανός πλησίασε και πριν μπει, ήθελε να βγάλει τα παπούτσια του· ήταν πολύ συγκινητικό».
Κώστας Κουκουμάκας
Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Αβραμίδης
πηγή: www.vice.com/gr/