Πρόταση ανάπτυξης του τουρισμού για 12-μηνο τουρισμό
Οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού περιλαμβάνουν το σύνολο των τουριστικών υπηρεσιών οι οποίες διακρίνονται ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες, τις προτιμήσεις και τα κίνητρα των τουριστών, απευθύνονται σε ένα εξειδικευμένο κοινό, τηρούν τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και συμβάλλουν στην άμβλυνση της εποχικότητας της τουριστικής ζήτησης.
Ο τουρισμός διαχωρίζεται στις 12 ακόλουθες μορφές:
1. Αθλητικός Τουρισμός Αναψυχής
Ορίζεται ως την μορφή τουρισμού στην οποία ο πρώτος σκοπός του ταξιδιού είναι η συμμετοχή του επισκέπτη σε εμπειρίες που συνδέονται με τον αθλητισμό για λόγους αναψυχής. Οι αθλητικές δραστηριότητες αναψυχής μπορούν να αναπτύσσονται:
- Στη θάλασσα (π.χ. καταδύσεις, kitesurfing, windsurfing, ιστιοπλοΐα, λοιπά αθλήματα)
- Σε λίμνες & ποτάμια (π.χ. κανό – καγιάκ, ράφτινγκ κ.ά).
- Σε ορεινές, ημιορεινές, πεδινές ή και αστικές, ημιαστικές περιοχές (π.χ. ορειβασία, αναρρίχηση, ποδηλασία βουνού / εξοχής / πόλης, ιππασία, γκολφ για αρχαρίους, δραστηριότητες με βάση το τρέξιμο, όπως, beach running, mountain running, road running, περιπατητικές εκδρομές Trekking σε φυσικά και τεχνητά μονοπάτια στην ύπαιθρο, τα δάση, τα χωριά).
Συνοπτικά, τα δώδεκα αθλήματα αναψυχής που ήδη προσφέρονται από ταξιδιωτικά γραφεία στα πακέτα διακοπών, σε Έλληνες και ξένους τουρίστες, με σειρά προτεραιότητας ζήτησης, είναι:
- Αετοσανίδα, Ιστιοσανίδα, Ιστιοπλοΐα μικρών σκαφών, Ορθιοκανοσανίδα (SUP)
- Ποδηλασία (Mountain Bike-City bike)
- Περιήγηση (Walking, Hiking, Running), Ορειβασία
- Καταδύσεις
- Yachting (motor boat, sailing boat, rib-boat)
- Σκι βουνού-Snowboarding-Kitesnow
- Αναρρίχηση
- Μηχανοκίνητος Τουρισμός (π.χ. ράλι, μοντελισμός)
- Κανό – καγιάκ, ράφτινγκ – ψάρεμα
- Ιππασία
- Γκολφ
- Αλεξίπτωτο Πλαγιάς, Ελεύθερη Πτώση
Παράλληλα, με τον Αθλητικό Τουρισμό Αναψυχής, η Ελλάδα έχει τις κατάλληλες υποδομές για ανάπτυξη του Προπονητικού Αθλητικού Τουρισμού (προγράμματα προπόνησης για αθλητικούς συλλόγους και αθλητές) και του Τουρισμού Αθλητικών Γεγονότων (παγκόσμια / ευρωπαϊκά / διεθνή πρωταθλήματα, open tournaments), με ανταποδοτικά οφέλη διαφήμισης, καθώς οφέλη, μόνο από τουριστική προβολή μπορούμε να αποκτήσουμε, εκμεταλλευόμενοι τα αθλητικά γεγονότα και εμπειρίες, αφού τα πανάκριβα προπονητικά μας κέντρα, και ιδίως αυτά του 2004, έχουν αφεθεί στο έλεος του Θεού.
Γι’ αυτό χρήζει άμεσα να συγκροτηθεί στο Υπουργείο Τουρισμού, Επιτροπή Αθλητικού Τουρισμού Αναψυχής, που να ασχολείται για τον «αθλητικό τουρισμό αναψυχής», τον «προπονητικό τουρισμό» και τον «τουρισμό μεγάλων αθλητικών γεγονότων», ανταποδοτικών στον προορισμό.
2. Τουρισμός Υπαίθρου
Ήταν σε επεξεργασία νέο νομοσχέδιο αλλά δεν ολοκληρώθηκε. Άλλωστε δεν ήμουν σύμφωνος να βγει μεμονωμένο νομοσχέδιο για τον τουρισμό υπαίθρου, αλλά ένα ολοκληρωμένο νομοσχέδιο για τον αθλητικό τουρισμού αναψυχής. Εδώ εντάσσω και τον αγροτουρισμό.
Ο Τουρισμός Υπαίθρου ενθαρρύνει τη συμμετοχή του επισκέπτη σε εμπειρίες που λαμβάνουν χώρα στο φυσικό περιβάλλον (εξαιρουμένων των αστικών, θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών), με βασικές κατηγορίες: τον φυσιολατρικό τουρισμό και τον τουρισμό παρατήρησης χλωρίδας και πανίδας.
3. Θαλάσσιος τουρισμός
Η μορφή του τουρισμού που ενθαρρύνει τη συμμετοχή του επισκέπτη σε εμπειρίες που συνδέονται με το θαλάσσιο και το παράκτιο περιβάλλον. Κατά κανόνα αφορά σε δραστηριότητες που συνδέονται με θαλάσσιες περιηγήσεις και δραστηριότητες π.χ. κρουαζιέρες με κρουαζιερόπλοια ή άλλα επαγγελματικά σκάφη αναψυχής, yachting (motor boat-sailing boat κ.ά.), μαρίνες, λιμάνια, αγκυροβόλια, τεχνικά ναυάγια.
Ο Θαλάσσιος τουρισμός συνδέεται με τον αθλητικό τουρισμό αναψυχής με τα αθλήματα Αετοσανίδα, Ιστιοσανίδα, Ιστιοπλοΐα, Κατάδυση, που συμβάλουν σημαντικά στην ανάπτυξή του.
Ειδικότερα για τα αθλήματα της Αετοσανίδας και της Ιστιοσανίδας, η Ελλάδα θεωρείται διεθνώς ως το καλύτερο μέρος, διότι υπάρχουν δώδεκα διαφορετικοί προορισμοί-νησιά, με ναυαρχίδα την Ρόδο και ακολουθούν οι: Σάμος, Λήμνος, Λευκάδα, Νάξος, Πάρος, Κως, Κάρπαθος, Κρήτη, Μύκονος και η ανερχόμενη Λέρος και Εύβοια.
4. Τουρισμός υγείας, ευεξίας και ιαματικός (Wellness, Spa)
Η μορφή αυτή απευθύνεται σε επισκέπτες που επιθυμούν να συνδυάσουν τις διακοπές τους με υπηρεσίες πρόληψης, διατήρησης ή βελτίωσης της υγείας τους μέσω προγραμμάτων ολικής αναζωογόνησης και χαλάρωσης σε σωματικό, πνευματικό και συναισθηματικό επίπεδο. Η μορφή αυτή αφορά ακόμη σε επισκέπτες οι οποίοι ανήκουν στην κατηγορία των ΑμεΑ και συγκεκριμένα άτομα με κινητικά προβλήματα, με προβλήματα όρασης ή ακοής, άτομα τρίτης ηλικίας κ.λπ.. Ζητούμενο εδώ είναι η διασφάλιση υποδομών και συνθηκών προσβασιμότητας για διάφορες κατηγορίες ΑμεΑ στις εναλλακτικές τουριστικές δραστηριότητες.
H yoga είναι αναπτυσσόμενη μορφή τουρισμού, κυρίως στην Ρωσική αγορά, με την επισήμανση ότι πωλείται υπό μορφή «πακέτου» σε συνδυασμό με spa centers και ιαματικά νερά στην Ελλάδα.
5. Γαστρονομικός τουρισμός
Η μορφή του τουρισμού που ενθαρρύνει τη συμμετοχή του επισκέπτη σε εμπειρίες που συνδέονται με την τοπική κουζίνα και την ανάδειξη της ιδιαίτερης γαστρονομικής ταυτότητας μιας συγκεκριμένης περιοχής.
Οι κυριότερες επιμέρους ενέργειες / προγράμματα που ανήκουν στη συγκεκριμένη κατηγορία είναι ενδεικτικά:
• Διακριτή ενσωμάτωση της τοπικής κουζίνας στα προσφερόμενα εδέσματα.
• Δημιουργία ή/και διάχυση γαστρονομικών και οινοτουριστικών διαδρομών.
• Επισκέψεις σε μονάδες και εργαστήρια παραγωγής και μεταποίησης τοπικών προϊόντων (παραδοσιακά ελαιοτριβεία, αγροκτήματα, αμπελουργικές ζώνες, οινοποιεία, εργαστήρια κ.λπ.)
• Γευσιγνωσία, Εκπαιδευτικές ξεναγήσεις, Ειδικές εκθέσεις μόνιμου χαρακτήρα.
• Εφαρμογές εικονικής περιήγησης, Ψυχαγωγικές εκδηλώσεις.
6. Θρησκευτικός Τουρισμός (Προσκυνητικός, Πανηγύρια, Γιορτές, Βυζαντινά – Χριστιανικά Μνημεία).
Από το 2010 γίνεται προσπάθεια χαρτογράφησης και προβολής του θρησκευτικού τουρισμού από την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησία της Ελλάδος, το Άγιο Όρος και άλλους φορείς.
7. Πολιτιστικός Τουρισμός (Αρχαία Μνημεία, Ιστορικά Στοιχεία, Αρχιτεκτονική).
Χρειάζεται ακόμη συμπλήρωση με σωστή πληροφόρηση σε πολλές γλώσσες, για την πολιτιστική κληρονομιά, για τα ωράρια, μία ενδεικτική χαρτογράφηση, προβολή μέσω live web cams, και βεβαίως, καθαριότητα των μνημείων.
8. Συνεδριακός Τουρισμός.
Η Ελλάδα πρέπει να ανακτήσει την θέση που κατείχε χρόνια στον συνεδριακό τουρισμό, διότι τα τελευταία χρόνια έχει συμβεί μία κατακόρυφη πτώση στην διοργάνωση συνεδρίων. Κανένας δεν έδωσε έμφαση στα μικρά επαναλαμβανόμενα συνέδρια, ενώ οι προσπάθειες που έγιναν ήταν κυρίως για τα μεγάλα συνέδρια.
9. City Breaks (π.χ. Αθήνα, Θεσσαλονίκη) περιλαμβάνει αγορές, ψυχαγωγία, εστίαση.
Χρειάζονται παρουσιάσεις και σωστή πληροφόρηση για κάθε πόλη, τουλάχιστον 6 μήνες πριν, για κάθε 4 εποχές του χρόνου.
10. Luxury Tourism και Τουριστική Κατοικία.
Χρειάζεται σωστή υπηρεσία για τους luxury VIP πελάτες, με στοχευμένη προβολή. Η γνώμη μου είναι ότι, τώρα περισσότερο από άλλοτε, συνιστάται για τον ελληνικό τουρισμό, γιατί όπως αντιλαμβάνομαι, η τουριστική κατοικία, απευθύνεται σε ευκατάστατους πελάτες, και έτσι οι δύο αυτές μορφές συνδυάζονται για προσέλκυση τουρίστα υψηλού επιπέδου.
11. Κοινωνικός Τουρισμός (ειδικές ομάδες πληθυσμού).
Αυτή την εποχή λόγω οικονομικής κρίσης χρειάζονται επιπλέον κίνητρα σε σεζόν χαμηλής περιόδου.
12. Σχολικός και Εκπαιδευτικός Τουρισμός.
Δυστυχώς η Ελλάδα έχει χάσει την σχολική πελατεία διότι απορροφούνται από προορισμούς του εξωτερικού τα τελευταία 15 χρόνια, και εκτός ότι χάσαμε τον εσωτερικό τουρισμό, δεν έγινε προβολή για να προσελκύσουμε και μαθητικό τουρισμό από το εξωτερικό (πανεπιστήμια, εκπαιδευτικά ιδρύματα, σχολεία).
Με βάση τα παραπάνω έχουμε:
• 12 Μορφές Τουρισμού
• 12 Αθλήματα Αναψυχής
• 12 Μήνες
Το σλόγκαν «all time classic» είναι παντελώς ανεπιτυχές, (παρότι δεν συμφωνώ να αλλάζουν τα σλόγκαν) γιατί αυτό το σλόγκαν θα ταίριαζε περισσότερο για την Αθήνα, αλλά όχι για όλη τη χώρα. Το συγκεκριμένο σλόγκαν έχει χρησιμοποιηθεί από παλιά σε πολιτιστικές πρωτεύουσες.
Σλόγκαν για να τονίσει την Ελλάδα ότι είναι 12-μηνος προορισμός, θα ήτανε η(πρότασή μου) “Hellas, 12 month tourism destination”.
Για την ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών τουρισμού χρειάζονται οι εξής ενέργειες:
• Νομοθέτηση,
• Χαρτογράφηση,
• Στρατηγική,
• Στοχευμένη Προβολή (σε θεματικές εκθέσεις, σε ιστοσελίδες και κοινωνικά μέσα δικτύωσης, ενδεικτικώς, web cams στα τουριστικά και πολιτιστικά μας θέρετρα)
• Παράλληλες Δράσεις, όπως τη δημιουργία Τράπεζας Πληροφοριών,
• Καλεντάρι Γεγονότων, Workshops
Η Ελλάδα είναι ένας ιδανικός προορισμός που μπορεί να συνδυάζει τα ταξιδιωτικά προϊόντα / πακέτα διακοπών αθλητικής αναψυχής με τη ψυχαγωγία, την εμπειρία πολιτισμικών και περιβαλλοντικών αξιών σε όλες τις μορφές τουρισμού. Θα ήθελα να αναφέρω ότι 10 χρόνια τώρα, παρά τις προσπάθειές μου, αφιλοκερδώς, και αφού αλλάξαμε 10 υπουργούς και πληθώρα Γενικών Γραμματέων και Υφυπουργών στο Υπουργείο και στον ΕΟΤ, επί της ουσίας, τίποτε δεν έχει γίνει για τη σωστή ανάπτυξη των μορφών τουρισμού και ειδικότερα για την προβολή του αθλητικού τουρισμού αναψυχής.
Ελπίζουμε η νέα πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Τουρισμού θα αγκαλιάσει τις 12 μορφές τουρισμού και θα δώσει έμφαση στον αθλητικό τουρισμό αναψυχής.
Επισημαίνω ότι ήδη έχω υποβάλει σχετικά υπομνήματα, εκτός του Υπουργείου Τουρισμού, και προς την Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, για τον νέο αθλητικό νόμο, στο Υπουργείο Εργασίας για τα δικαιώματα των προπονητών, στο Υπουργείο Ναυτιλίας, για την αλλαγή Κανονισμού για τα θαλάσσια σπορ, και στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας, Τμήμα Αιγιαλού και Παραλίας, για σωστή ανάπτυξη των παραλιών στον τουρισμό, με 10-πλάσια άμεσα έσοδα στο ταμείο του κράτους, όπως και προτάσεις στο ΤΑΙΠΕΔ, από το οποίο ποτέ δεν πήραμε απάντηση, ενώ στα υπόλοιπα Υπουργεία οι προτάσεις μου έγιναν αποδεκτές αλλά ποτέ δεν ολοκληρώθηκαν.
Προσωπικά είμαι στη διάθεσή σας, συμπαραστεκόμενος σε κάθε προσπάθεια, καθώς και εσείς προέρχεσθε από τον χώρο του αθλητισμού, όπως και εγώ, ο οποίος τον έχω συνδυάσει με τον τουρισμό.
Προπονητής Ιστιοπλοΐας (Ολυμπιακών διαδρομών – Ιστιοσανίδας – Αετοσανίδας)
Μέλος Πανελληνίου Συνδέσμου Προπονητών Ιστιοπλοΐας (ΠΑ.Σ.Π.Ι.)
Ιδρυτής: Rhodes Windsurfing, Kitesurfing & Sailing Academy
Συν-ιδρυτής του Project “Sports Tourism Greece”
για την Ανάπτυξη του Αθλητικού Τουρισμού στην Ελλάδα (από το 2004)
Εμπορικός Εκπρόσωπος για την Ελλάδα της TMI Consultancy (Μόσχα)
Συντονιστής Υλοποίησης Ερευνών Αθλητικού Τουρισμού Αναψυχής